GenZ – hay những đứa trẻ được sinh ra từ 1996 tới 2010, là đại diện cho những gì mà người ta có thể tưởng tượng ra khi nhắc đến hai tiếng “người trẻ”. Chúng con tự hào khi là thế hệ kế tiếp của cộng đồng này và hào hứng khám phá thế giới. Nhưng có nhiều điều cha mẹ và xã hội đang nhìn nhận về chúng con, đôi khi chưa thực sự đúng, mà nói ra hết những điều này, thật khó biết bao.

Mạng xã hội là một phần cuộc sống của con

Thế hệ trước coi Internet là một công cụ – tìm kiếm thông tin, trao đổi thư từ và nghe một vài bản nhạc hay. Nhưng với chúng con, mạng xã hội đã trở thành một phần trong cuộc sống mà mỗi nền tảng lại đem đến một không gian tương tác đặc biệt. Ở đó, chúng con có một cá tính với những thông tin con chia sẻ (share) trên Facebook, có một gương mặt nghệ thuật với những bức ảnh trên Instagram và có những khoảnh khắc thư giãn vui vẻ với những đoạn clip vài chục giây trên TikTok.  

Chúng con xây dựng nhận diện của mình và tìm kiếm nhau trên những nền tảng ảo này. Chúng con không “đắm chìm vô tội vạ” vào điện thoại và máy tính. Chúng con chỉ là đang bước chân vào một thế giới mà ở đó mỗi tài khoản là đại diện thực sự cho một con người. Chúng con chứng kiến nhiều vlogger, nhiều người ảnh hưởng bước ra đời thực với thành công đến từ những lượt thích (like) và (theo dõi (follow). Và chúng con, như bất cứ thế hệ nào, cũng muốn mình được chú ý như vậy, chỉ là sân khấu thành công của thập kỉ này đã đổi khác. 

Công việc không chỉ là công việc

Bố mẹ hay nhắc đến tương lai. Bố mẹ muốn con có một công việc ổn định và một cuộc sống an toàn. Nhưng thế hệ của con đã được xã hội đặt sẵn vào một cuộc đua tiến đến những đích đến cao nhất. Chúng con được học hành tốt hơn – trường chuyên, lớp chọn, du học, trường quốc tế… mở ra những chân trời tri thức đầy cạnh tranh. Chúng con được giáo dục phải nỗ lực hết sức, để trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình.

Vậy thì tại sao, đến ngày hái quả – khi chúng con được đem những tri thức ấy vào cuộc sống để tạo ra những giá trị thực, chúng con lại phải hạ thấp lựa chọn của mình xuống những cuộc đời chọn tạm, những công việc không cảm hứng? Chúng con muốn được làm những gì mình giỏi nhất, làm hết sức và cống hiến hết tuổi thanh xuân của mình. Chúng con vui sướng khi thấy mình trưởng thành dần lên qua mỗi thử thách. Sự an nhàn khiến chúng con sốt ruột. Chúng con lao vào “mông lung”, vì “tù túng”, “nhàm chán” và “cảm giác không thuộc về nơi đây” còn đáng sợ hơn. 

Bản sắc cá nhân trong cộng đồng 

Đôi khi, chúng con bị phàn nàn rằng mình thật lãnh cảm. Chúng con thu người lại với khoảng trời riêng của mình, không quan tâm đến những người xung quanh, không để ý tới những vấn đề lớn của cộng đồng. 

Thế nhưng, sự thật không như vậy. GenZ biết yêu thương những điều quan trọng và là thế hệ dũng cảm khi luôn nói ra những điều mình cho là đúng. 

Mới đây, Châu Bùi – một hiện tượng mới của làng thời trang Việt, đã và đang kể những dòng nhật kí bình dị và rất đáng yêu trong những ngày bị cách ly vì dịch bệnh COVID-19 của mình. Cô đón nhận trải nghiệm này một cách tích cực và chia sẻ quá trình cách ly ở album “14-day” (14 ngày) trên cả tài khoản Instagram và Facebook của mình.

Với hình ảnh về những bữa bữa cơm nóng sốt đều đặn đưa đến tận phòng mỗi ngày, những bài tập thể dục mỗi sáng, một bông hoa xinh xắn ngày 8/3… Châu muốn dùng trải nghiệm này để kiểm chứng những lời đồn thổi “đáng sợ” trên mạng xã hội về việc cách ly. Cô nói trong một bài phỏng vấn ngắn: “đây không chỉ dừng lại ở vấn đề cá nhân nữa rồi, đây là trách nhiệm vì cộng đồng”.

Chúng con thực sự quan tâm đến thế giới xung quanh và luôn nỗ lực để đóng góp theo cách của riêng mình, từ việc bảo vệ những kì quan thiên nhiên của đất nước, những tình yêu khác biệt nhưng đẹp đẽ đến sự sống của những loài động vật khác. Trách nhiệm phòng chống dịch bệnh lần này cũng không phải là ngoại lệ. 

Chúng con thật may mắn, đã được lớn lên trong sự giáo dục đủ đầy, để tôn trọng bản sắc của mỗi cá nhân, và đồng thời, hiểu được sức mạnh lớn lao của cộng đồng.

Chúng con không “quan tâm xa vời”, không “lạnh lùng” hay “lập dị”. Chúng con chỉ đơn giản, đang sống theo cách khiến mình mỉm cười thật vui trước mỗi tối đi ngủ.

Giang Nguyễn