Phụ huynh thường hay ‘phàn nàn’ với nhau rằng thế hệ trẻ bây giờ khó hiểu quá, tính cách thất thường, nổi loạn, gu âm nhạc, phim ảnh kỳ lạ. Thực ra, không chỉ thế hệ trẻ bây giờ mới có sự khác biệt với cha mẹ mình mà thực tế thế hệ nào cũng có những sự khác biệt với thế hệ trước đó. Thay vì chỉ trích, đánh giá những gì các con đang xem/nghe/đọc mỗi ngày là không tốt, không phù hợp – một trong những cách để cha mẹ kết nối tốt hơn với con, tạo sự tin tưởng và mở lòng từ con hơn là cố gắng tìm hiểu về những nội dung mà các con đang quan tâm ở thời điểm này.
“Chằm Zn” – có nghĩa là trầm cảm. “Zn” là nguyên tố kẽm trong hoá học, đọc lái “chằm kẽm” là trầm cảm.
Lẻmon – là chảnh, chỉ tính cách một người kiêu kỳ. ‘Lemon’ tiếng Anh là chanh, thêm dấu hỏi là chảnh.
Pểfct – là xuất sắc. Đôi khi chúng ta gõ một từ tiếng Anh bằng bàn phím tiếng Việt sẽ bị lỗi như trên, các em Gen Z thay vì sửa lại thì để nguyên như thế.
J z tr – là ‘gì vậy trời’ – một câu cảm thán của các em.
Fishu – ‘fish’ tiếng anh là cá, thêm chữ u là “cáu”. Fishu tức là tôi đang cáu.
Khum – có nghĩa là không.
Trmúa hmề – là chúa hề, ý nói những người vui tính hoặc châm biếm những người nghĩ mình vui tính.
Khoan hãy bàn luận về tính hợp lý của những từ ngữ trên, cha mẹ hãy xem đó là sự khác biệt của thế hệ con với thế hệ của mình. Thay vì ngán ngẩm tụi nhỏ, cha mẹ có thể thử gây bất ngờ với các bạn bằng một tin nhắn sử dụng ngôn ngữ của con xem sao. Ví dụ: “Hôm nay con thật là pểfct” hay “Con làm mẹ chằm zn quá!”.
Âm nhạc Gen Z: âm nhạc của sự tự do
Tự do hiểu một cách đơn giản là ‘nhạc nào cũng nhảy’. Cha mẹ đừng ngạc nhiên khi ra đường thấy có lúc là nhạc rap không nghe rõ lời gì, có lúc lại là nhạc trữ tình buồn tha thiết, có lúc lại nghe giống một bài thơ hay một bài văn gì đó mình đọc hồi đi học. Chưa kể là vô vàn các thể loại từ nhạc Việt, nhạc Hàn, nhạc Âu – Mỹ và nhiều nước khác.
Tất nhiên, giữa một rừng các thể loại âm nhạc, vẫn có những “dòng nhạc” được ưa thích hơn cả. Và EDM (nhạc điện tử – tiết tấu nhanh), ballad (nhạc trữ tình) cùng với “làn sóng ngầm” underground (nhạc rap, hoặc các ca sĩ không chuyên) chính là những xu hướng âm nhạc thịnh hành nhất hiện nay.
Gen Z không bị bó buộc cả về thể loại và nội dung câu từ bài hát. Với riêng các Gen Z Việt, những ca khúc lạc quan, yêu đời, truyền cảm hứng và giàu năng lượng đang ngày càng được yêu thích không kém những bản nhạc trữ tình. Lấy ví do các bài hát về xê dịch, trải nghiệm của Đen Vâu hay những bài hát kêu gọi sum vầy gia đình như Đi để trở về.
Kể hoài có lẽ không hết, xin gửi tặng các cha mẹ các thể loại khác nhau của nhạc trẻ hiện nay, cha mẹ có thể mở thử trên TV phát cho cả nhà nghe, hôm nay đảm bảo con sẽ bất ngờ vì cha mẹ nhà mình hôm nay ‘teen’ thế.
Cha mẹ có thể than phiền rằng sao con không cầm sách và đọc sách nhiều như cha mẹ hồi xưa, tuy nhiên cách đọc của thế hệ nay đã khác. Vẫn có những bạn thích đọc sách giấy, nhưng rất nhiều nội dung đã được chuyển lên nền tảng số và thói quen đọc qua điện thoại, iPad hoặc máy đọc sách đang ngày càng phổ biến hơn vì tính tiện dụng và khả năng tiếp cận được nhiều nội dung cùng một lúc.
Để hiểu thế hệ các con đang đọc gì, cách đầu tiên cha mẹ có thể tiếp cận là xem danh sách tổng hợp sách bán chạy của các đơn vị phát hành sách. Ví dụ tại bảng xếp hạng sách bán chạy theo tháng của Tiki, cha mẹ có thể thấy các đầu sách như triết học, tâm lý, tài chính cá nhân.
Trong thời gian dịch vừa qua, Podcast hay Radio rộ lên thành một hình thức tiêu thụ thông tin phổ biến của giới trẻ. Có rất nhiều kênh Podcast ở nhiều chủ đề khác nhau từ tâm lý, tình yêu, cuộc sống cho đến tài chính cá nhân. Cha mẹ có thể xem bảng xếp hạng Podcast nghe nhiều của Spotify tại đây và nghe thử một vài số để hiểu hơn về các chủ đề các con đang quan tâm.
Ngoài ra, RMIT & Cha Mẹ cũng từng có bài viết giới thiệu 5 kênh podcast chọn lọc giúp con phát triển bản thân tốt hơn, cha mẹ có thể tham khảo thêm tại đây.