Văn hoá Việt Nam đề cao sự khiêm tốn, và ba mẹ Việt Nam cũng thường xuyên nhắc nhở con về lòng khiêm tốn. Nhưng trong khi thường xuyên nhắc nhở con phải khiêm nhường, bạn có quên mất điều gì không? Ví dụ dạy con cách đón nhận lời khen như thế nào chẳng hạn? Bạn muốn con tài giỏi và khiêm tốn, chứ đâu phải tài giỏi nhưng thô vụng, đúng không nào?
Để đón nhận lời khen một cách duyên dáng, trước hết là con phải cho phép bản thân được thừa nhận và tự hào về thành công của mình, chứ đừng coi đó là điều hiển nhiên. Con đã nỗ lực chăm chỉ, phấn đấu ngày đêm, giờ đây có thành tựu thì đáng ăn mừng quá chứ, đáng trân trọng lắm chứ. Người khiêm tốn không phải là người cố gắng gạt đi mọi thành công của mình. Người khiêm tốn là người ý thức mình đã đạt một cột mốc đáng kể, vui mừng chân thành về điều đó trong khi vẫn háo hức về quãng đường sắp tới. Hân hoan với thành công của mình không có nghĩa là ngủ quên trên chiến thắng, nó chỉ thể hiện rằng con rất biết ơn công sức và quá trình vừa qua của mình mà thôi. Ý thức được điều này sẽ giúp con đón nhận lời khen của người khác tự nhiên và không hề kiêu ngạo. Tâm thế ấy có thể được biểu hiện qua những hành động sau đây:
- Khi được khen, hãy nói cảm ơn, và thừa nhận rằng mình cũng rất vui vì thành tựu vừa qua. Ví dụ “Con cảm ơn bác. Được học bổng lần này con cũng vui lắm!” Không bao giờ phủ nhận lời khen hay “hạ giá” thành công của mình, bằng cách nói những câu như “Bác để ý làm gì chuyện nhỏ mà.”, vì như vậy là vụng về và kém lịch sự.
- Chú ý ngôn ngữ cơ thể. Khi được khen, con cứ cười thật tươi, mắt nhìn thẳng, ngẩng mặt vừa phải, đừng khoanh tay, rụt cổ, đảo tròng mắt vì như vậy trông kém tự tin.
- Nếu thành công đó là kết quả làm việc nhóm, hãy cảm ơn và đề cập đến công sức của các bạn.
Chuyện đón nhận một lời khen không chỉ đơn giản là việc thể hiện mình trong mắt người khác như thế nào, mà còn là thái độ và cái nhìn của con về chính bản thân và thành tựu của mình. Một lần nữa, người khiêm tốn là người biết khả năng của mình và muốn làm tốt hơn, chứ không phải một người khước từ sự thừa nhận hay rụt cổ trước thành công. Vì vậy, nếu con được khen, nếu con là tâm điểm của sự chú ý, hãy đón nhận nó trong niềm vui kèm một chút biết ơn chân thành nhé, bởi vì con xứng đáng mà.
Giang Trần