Cha mẹ ngày nay thường cố gắng lấp đầy thời khoá biểu của con bằng đủ loại hoạt động. Tuy nhiên, khoa học đã chứng minh – sự rảnh rỗi lại có những tác động tích cực tới sự phát triển và sáng tạo của con. Vì sao vậy, bài viết này sẽ làm rõ điều đó.
1. Ám ảnh về sự bận rộn
Xã hội càng phát triển, áp lực nuôi lớn những đứa trẻ thành công càng trở nên nặng nề trên vai các ông bố bà mẹ. Năm 1957, thế giới bùng nổ “Cơn khủng hoảng làm cha mẹ”, gióng lên hồi chuông về ảnh hưởng từ những biện pháp giáo dục quá căng thẳng và khắc nghiệt.
Ngày nay, tình hình cũng không khác. Chúng ta cho con học đàn 2 buổi/tuần vì lo sẽ làm thui chột một thần đồng âm nhạc, chúng ta đồng thời đăng kí cho con tham gia các lớp học lãnh đạo với hi vọng một ngày con sẽ là tân sinh viên của Harvard hay Oxford, chúng ta cũng quyết không bỏ lỡ lớp học bơi vì một chuyên gia dinh dưỡng cho rằng con bạn đang ở độ tuổi tốt nhất để phát triển chiều cao và cân nặng.
Áp lực từ thành công của những đứa trẻ khác và kì vọng con cái có thể chạm tới những ước mơ lớn lao… của cha mẹ vô tình đã trở thành gánh nặng không thể trút đi của các gia đình. Người ta tôn thờ sự bận rộn – ở đó, quay cuồng trong những lịch trình kín mít có nghĩa là lao động chăm chỉ, là một tương lai chắc chắn và sáng rỡ hơn. Vì thế, những phút giây không làm gì cả bị xem như lười biếng, và dần trở thành xa xỉ với những đứa trẻ vốn đang hăm hở khám phá thế giới theo cách riêng của mình.
2. Món quà vô giá từ sự lười biếng
Năng lượng tái tạo từ những phút giây thư giãn: Cũng giống như một cỗ xe cần được bảo trì sau mỗi chặng đường xa, con người cần được thư giãn sau những phút giây hoạt động căng thẳng. Thư giãn ở đây không phải là một giờ chơi trò chơi điện tử hay đi ăn quà vặt, thay vào đó, cha mẹ hãy kể cho con nghe về sức mạnh của hơi thở, của chế độ dinh dưỡng cân bằng, của những hành động nhỏ nhưng có ý nghĩa lớn lao với sức khoẻ như uống một cốc nước đúng giờ. Bằng việc tập trung vào những điều thiết thân của cơ thể, giờ phút rảnh rang này sẽ là cơ hội đắt giá để con được hoàn toàn hồi phục năng lượng và khả năng suy nghĩ của mình, phòng tránh nguy cơ stress và sẵn sàng cho các thử thách kế tiếp.
Sức sáng tạo từ sự thả lỏng cảm xúc và trí tuệ: Một điều hết sức kì diệu mà những giờ phút “mơ mộng” này mang đến là sức sáng tạo. Sáng tạo, thực ra, vốn là kết hợp ngẫu nhiên những điều đã biết để chạm tới một thứ mới mẻ. Hiếm ai có thể đặt lịch để sáng tạo một bài thơ hay vẽ một bức tranh. Vì vậy, những giờ rảnh rang là môi trường tuyệt vời để các mảnh ghép ý tưởng này được tự do gặp gỡ. Nếu con đang bế tắc vì chẳng thể nghĩ ra một chủ đề thật độc đáo cho bài luận của mình, việc đầu tiên cha mẹ nên làm có lẽ là giúp con cất hết đi mọi bài tham khảo, mọi quyển sách về bí quyết viết lách. Một chuyến đi dã ngoại ở rừng hay du ngoạn cảnh sắc vùng cao những tháng cuối năm mới là vũ khí giúp con rũ sạch áp lực vào hào hứng đón nhận sự sáng tạo tràn vào vào trí óc mình.
Trạm dừng chân cho một hành trình đúng đắn: Đôi khi, đi quá nhanh lại chính là lực cản khiến con không thể đi một chặng đường dài. Những phút giây tạm gác lại bộn bề công việc sẽ là khoảng thời gian để cả con và cha mẹ nhìn lại những gì mình đã đạt được, những gì cần khắc phục, có gì cần thay đổi không? Bởi lẽ chặng đường nào cũng đầy những điều bất ngờ mà nếu không bước lùi lại thì chẳng thể nhận ra đâu là con đường nào là phù hợp nhất, nên con luôn cần biết đâu là lựa chọn sáng suốt nhất trong từng hoàn cảnh. Thực vậy, nếu chỉ vùi đầu vào những lớp học Toán, Văn, Anh, đăng kí theo một khối “hot” nào đó, con sẽ chẳng thể nào biết được, liệu ngôi trường mơ ước, ngành học ấp ủ có thực sự hợp với mình hay chỉ là xu thế nhất thời của xã hội, là quyết định của cha mẹ?
3. Sự cân bằng quý giá
Theo các nhà khoa học, khi căng thẳng, não bộ tiết ra hai hooc môn là cortisol và adrenaline như một loại chất kích thích khiến chúng ta làm việc hưng phấn hơn. Nhưng điều này kéo dài không chỉ hết tác dụng mà còn tạo ra tình trạng suy nhược và các chứng rối loạn tâm sinh lí. Và thực ra, bí quyết để con có thể hào hứng trong mọi thử thách quan trọng lại rất đơn giản – hãy nghỉ ngơi đủ. Sự cân bằng giữa làm việc và thư giãn là bí quyết giúp chúng ta đi nhanh, đi xa và đi bền vững.
Xét đến cùng, có ép con, căng thẳng với con cũng đều bắt nguồn từ lòng yêu thương của cha mẹ – lo con đánh mất cơ hội quý giá so với bạn bè, mong con thành công hơn, hạnh phúc hơn. Tuy nhiên, lòng yêu thương luôn cần đi cùng lí trí để có thể đưa ra những quyết định đúng đắn nhất. Và đôi khi, điều tuyệt vời nhất chúng ta có thể làm cho con là… chẳng làm gì cả, và tận hưởng khoảnh khắc thư thả đầy thi vị của cuộc sống.