Là những người đi trước, cha mẹ có bao giờ nhận thấy cuộc sống thật ra rất giống một trò chơi, mà để chiến thắng chúng ta cần liên tiếp đưa ra những quyết định đúng đắn? Chọn ngành, chọn nghề, chọn bạn đời,… Tất cả đều là sự đặt cược cho một tương lai không thể đoán trước.
Thế nhưng, tình thế trong cuộc sống đôi khi bắt buộc chúng ta phải đưa ra lựa chọn mà không thể trì hoãn dù chưa có đầy đủ hết thông tin hay ở trạng thái sẵn sàng để đưa ra những quyết định. Các con cũng vậy. Đứng ở ngưỡng cửa của lứa tuổi 18, các con cũng sẽ phải đưa ra những quyết định, những lựa chọn khó khăn dù có thể con chưa sẵn sàng, chưa có đủ thông tin hay hiểu biết để làm điều đó.
Trong những trường hợp như vậy, “tư duy đặt cược” có thể là một công cụ hữu ích giúp con và cả gia đình ra quyết định một cách có căn cứ, cơ sở, hạn chế sự “xâm chiếm” của tư duy cảm tính, phản xạ hay thói quen tiêu cực khi phải đưa ra những quyết định quan trọng.
“Tư duy đặt cược” nghĩa là gì?
Ở thời điểm sắp bước vào tuổi trưởng thành, các con gặp vô vàn khó khăn trong việc đưa ra quyết định cho bước ngoặt sắp tới: mình sẽ theo học ngành gì, học trong nước hay đi du học, mình sẽ làm gì sau này, sẽ yêu ai… Và khi thời điểm các con cần phải “chốt” phải đưa ra quyết định, các con sẽ đau khổ vì không biết chọn gì, bỏ gì, sẽ có vô vàn nỗi lo lắng đến với con.
Trong những trường hợp như vậy “Thinking in bets” hay “Tư duy đặt cược”sẽ giúp con trở nên tự tin và quyết đoán hơn khi đưa ra lựa chọn dựa trên việc “đặt cược” vào lựa chọn của mình! “Tư duy đặt cược” chính là việc sử dụng lăng kính thực tế như tiền bạc hay vật chất hay các mối quan hệ… để nhìn nhận sự việc và tìm ra câu trả lời.
Chẳng hạn, nếu chọn đi du học thay vì học trong nước con sẽ được gì, mất gì? Nếu đi du học, con sẽ được mở rộng thế giới quan, trải nghiệm, kiến thức, nhưng đổi lại, con sẽ phải xa gia đình, rời xa bạn bè thân thiết… Con có chấp nhận được những mất mát đó không? Cái “được” cho lựa chọn đó có nhiều hơn cái “mất” không?…
Có thể nói, giá trí lớn nhất của “Tư duy đặt cược” nằm ở chỗ: phải đánh đổi. Nhờ vậy mà có thể giúp con giải quyết được rất nhiều vấn đề khi cần ra quyết định như:
Kiểm chứng thông tin
Khi ý thức được rằng bản thân có thể sẽ mất mát một thứ gì đó (ví dụ như điện thoại, một số tiền, hoặc một mối quan hệ tốt đẹp), con sẽ muốn kiểm tra lại những thông tin mà mình biết.
Nếu có một ai đó nói với con rằng đi du học rất tốt, con sẽ cần tự kiểm chứng lại thông tin và tự hỏi bản thân xem liệu mình có thể tin tưởng 100% vào những lời này không.
Đưa ra quyết định tốt nhất có thể
Quyết định tốt không phải thứ sẽ giúp con đạt được những kết quả tốt. Bởi kết quả hay thành tựu còn bị chi phối bởi rất nhiều yếu tố mà con không thể kiểm soát được như con người, thời điểm hay sự may mắn.
Quyết định tốt ở đây chính là thứ thể hiện hết được khả năng và trí tuệ của bản thân con ở thời điểm hiện tại. Thông qua việc chọn lọc và cân nhắc các thông tin bằng lý trí, lường trước được những hệ quả có thể xảy ra, con sẽ có nhiều cơ sở để đưa ra một quyết định chính xác hơn.
Tăng cường sự nhạy bén
Khi con liên tục ứng dụng tư duy đặt cược, não bộ của con sẽ quen với việc tính toán được – mất. Cũng như giúp con nhận thức sâu sắc về những gì mình sở hữu và không sở hữu. Từ đó con sẽ trở nên nhạy bén hơn với những tình huống trong cuộc sống, đồng thời, biết trân trọng hơn những gì mình có.
Mình nên nói điều gì trong cuộc tranh luận này? Mình có nên đi chơi vào lúc này không? Mình nên đi du học hay học tại Việt Nam? Đâu là điều tốt nhất mình có khả năng làm được? Khi phải đối diện với những câu hỏi như vậy trong cuộc sống, chắc chắn con có thể tự tin đưa ra những phương án tốt nhất cho bản thân.
3 bước đơn giản để áp dụng “tư duy đặt cược” vào thực tế
Xây dựng và củng cố các niềm tin, quan điểm, lý tưởng cá nhân
Niềm tin là cơ sở cho những quyết định của con người. Bởi vậy, điều đầu tiên con cần làm là củng cố những lập luận hợp lý để bảo vệ cho niềm tin hay lý tưởng của mình. Làm được điều đó, con sẽ có cho mình một nền tảng trước những sự lựa chọn khó khăn nhất.
Ví dụ nếu con đang cần chọn trường, chọn ngành, con sẽ phải trả lời được cho câu hỏi: con tin rằng một ngôi trường hay ngành học như thế nào sẽ phù hợp với bản thân mình, và vì sao?
Tiến hành đặt cược thông qua lăng kính thực tế
Tương tự với những ván bài cá cược, điều đầu tiên con cần làm trước khi bắt đầu trò chơi chính là đặt cược. Đó có thể là tài sản, tiền bạc, là mối quan hệ, hay bất cứ thứ gì con cho rằng bản thân đang sở hữu.
Điều tiếp theo, rất quan trọng, chính là hãy tưởng tượng ra các viễn cảnh có thể xảy đến trong tương lai đối với mỗi lựa chọn khác nhau. Và cuối cùng, con sẽ đặt cược vào đáp án có một viễn cảnh khả quan nhất.
Liệu con có dám đặt một lượng lớn tài sản của bản thân vào trường đại học hay ngành học này hay không? Khi phải đối diện với sự mất mát, con sẽ biết đâu là phương án được ưu tiên hơn.
Đánh giá kết quả và rút kinh nghiệm
Cuối cùng, như đã đề cập ở phần trước, một kết quả xảy ra không phụ thuộc hoàn toàn vào những quyết định của con. Hàng loạt những quyết định tốt được đưa ra nhưng thiếu đi sự may mắn thì vẫn có thể dẫn đến thất bại, và ngược lại.
Cụ thể, việc đánh giá xem kết quả có bao nhiêu % xảy ra nhờ may mắn, và bao nhiêu % nhờ bản thân là điều nên làm. Bởi có nghiêm túc nhìn nhận lại thì con mới định hình được rõ hơn nữa những điều đang nằm trong khả năng kiểm soát của bản thân. Từ đó, con có thể rút kinh nghiệm và nâng cao tỷ lệ thành công trong tương lai.
Bước đầu, có thể con sẽ cảm thấy “đặt cược” nghe thật phức tạp, chẳng phải cứ đưa ra quyết định bình thường như mọi khi là được rồi sao? Tuy nhiên, trưởng thành là như vậy đấy, những quyết định thật sự có khả năng xoay chuyển cuộc đời của một con người. Khi ý thức được sự đánh đổi trước mỗi sự lựa chọn, con sẽ có trách nhiệm hơn trước khi đưa ra bất kỳ quyết định nào.
Đọc thêm các bài viết liên quan:
▪ Những sai lầm của lối tư duy “Được ăn cả, ngã về không”
▪ 3 bước cụ thể giúp con học cách ra quyết định đúng đắn
👉 Kính mời cha mẹ tham gia Nhóm RMIT & Cha Mẹ để tìm hiểu thông tin về môi trường học tại RMIT và nghe chia sẻ từ các cha mẹ khác